Achtergronden 6 - Wilma Klaver
Wilma Klaver - ‘Fossa‘
Wekelijks – nu even niet vanwege de lock-down- schilder, teken en fotografeer ik in Artis. Bij de Salmhuisjes, helemaal achterin de dierentuin, vind je dieren die hun waarde als attractie hebben verloren. Bijvoorbeeld het axishert , de nijlgau (‘paardherten’) en de fossa sleten daar hun laatste jaren. Juist hen wilde ik vastleggen, een eerbetoon brengen.
Deze fossa – ook wel fretkat genoemd - leefde in de roofdierengalerij. Toen hun kleine verblijven in 2015 werden afgebroken en de roofdieren naar andere dierentuinen verhuisden, werd de onbemiddelbare fossa in een leegstaand, donker verblijf achterin de dierentuin ondergebracht.
Ik heb het verblijf met fotografische precisie vastgelegd. De fossa heb ik gedraaid, in werkelijkheid keerde hij bijna altijd zijn rug toe.
Het is een flink doek – 100 x 120 cm. Dat vind ik het fijnst werken omdat je daarin kan ‘verdwijnen’, één kan worden met het onderwerp. Ik heb acrylverf gebruikt, alleen de aaibare fossa heb ik in olieverf geschilderd. Die combinatie pas ik vaker toe. Mijn palet is meestal ingetogen, af en toe gebruik ik heftiger kleuren, bijvoorbeeld voor rode ibissen.
Het begon met de natuurboeken van Walt Disney: ‘Wonderen der natuur’, ‘Wonderen der Zee’. Of begon het met de Rizla-plaatjes met vogels en vissen die bij de sigarettenvloeitjes van mijn moeder zaten? Of bij wandelingen met mijn vader waarbij we in de avondzon glinsterende spinnenwebben bestudeerden?
Van kinds af aan ben ik gefascineerd door dieren. De hond, de kat, ik was één met onze huisdieren. Levende wezentjes die zomaar in huis woonden, je trouw bleven. Ik tekende ze, schilderde ze. Dat was normaal, mijn moeder schilderde ook.
Ik zag hoe de snorharen in keurige rijtjes geplant stonden, hoe glazig kattenogen van opzij zijn.
Inmiddels, wat verder in het leven, kan ik iets van die fascinatie benoemen. Ik word geraakt door het spanningsveld natuur-cultuur, vrijheid versus begrenzing.
Vandaar Artis. De wilde dieren leven er in een door mensen bedacht decor. Ervaren zij vrijheid dank zij bescherming? In mijn schilderijen speel ik met vrijheid: in de ‘Muziektent’ van Artis laat ik exotische vogels rondlopen, bij gebouw ‘De Volharding’ scharrelen rode ibissen.
Als schilder en fotograaf verloochen ik mijn journalistieke achtergrond niet: ik kies voor figuratie en voor het verhaal. Ik wil verslag doen, emoties delen, maar tegelijk ook werk maken dat autonoom is. Gewoon goed en lekker geschilderd werk, waarnaar je – los van het hele verhaal- wilt blijven kijken.
Het aquarium in Artis gaat een paar jaar dicht voor renovatie (als de plannen doorgaan). Als een haas heb ik afgelopen zomer een fotoreportage gemaakt van mijn favoriete ‘bakken’. Het koraalrif, de giraffe-meerval, de roze anemonen. Ik maak nu kleine aquaria, 3D-houten doosjes met vissen. En ik heb net een groot aquarium-schilderij voltooid.
Voor als het er niet meer is, want dat is het ook. Ik wil de tijd vasthouden.
Ik schilder meer dierbare plekken waarvan ik geen afscheid wil nemen. Bossen met vossen, vogels, herten. De rode ibis heeft al decennialang een speciale plek in mijn werk. Zeven jaar geleden ben ik naar Trinidad & Tobago gereisd om een kolonie in vrijheid te zien. Voor mij staat de rode vogel voor vrijheid.
Omdat Artis in nood is, doneer ik dit jaar 50 % van de verkoopopbrengst van mijn Artis gerelateerde werk aan de dierentuin.
Reactie toevoegen