Achtergronden 7 - Stieneke Oeverbeek

Stieneke Overbeek – Vertel mij

Als ik mezelf de vraag stel wat het kunstenaarschap voor mij betekent, dan is dat in belangrijke mate de zoektocht naar mijzelf. Wie ben ik?

Ik woon op het voormalige eiland Urk. Als je hier niet woont, dan is het misschien moeilijk voor te stellen welke impact deze cultuur op je kan hebben. De normen, de verwachtingen en de maatschappelijke druk schrijven grotendeels het leven voor. Dat brengt mooie dingen, maar het heeft ook minder positieve kanten. Ik wil de goede dingen koesteren, maar ren niet weg en wijk niet. Dat betekent dat ik een smal pad moet bewandelen, een pad dat ik eerst zelf moet maken. De zoektocht naar mijzelf, dat doe ik door de kunstwerken die ik maak.

De serie die ik nu laat zien, drie werken die ik als één werk heb verkocht, heb ik gemaakt uit het behang van mijn ouderlijk huis. Ik heb onlangs het huis gekocht van mijn ouders en nu woon ik weer op de plek waar ik ben opgegroeid. Bij het opknappen van het huis, het lostrekken van het behang, trok ik als het ware ook het behang van mijn eigen ik. 
Maar niet om weg te gooien! Het is als de huid van de slang die is verveld – de huid die ik heb losgelaten is me dierbaar, want daarin leefde mijn jongere ik.

Onthechting en verbinding, daar gaat mijn zoektocht over. Nu zie ik dat heel duidelijk, maar daar moest ik al werkend achter komen, intuïtief.
Repeterende, zoekende handelingen waren het, waarbij ik geconcentreerd moest zijn en tegelijk terug kon gaan in mijn herinneringen. Een wonderlijke combinatie, als je het goed beschouwt. Het werk is contemplatief, spiritueel en stil. En ik heb ook in stilte gewerkt, voelde me soms een monnik die zijn getijdenboeken tekent, lijntje voor lijntje. Op andere momenten een visser die zijn netten boette.
Het werk dwingt voor mijn gevoel ook stilte af. Het dwingt de toeschouwer tot lezen, tot zorgvuldig kijken.

Het werk is fragiel en intiem, en dat is mijn zoektocht ook. Ik geef mezelf bloot, mijn gedachten, mijn twijfel, maar ik moet daarbij heel goed oppassen dat ik geen mensen voor het hoofd stoot. Onlangs kreeg ik boos bezoek, van iemand buiten Urk die speciaal naar me toe was gekomen, die het me hoogst kwalijk nam dat ik openlijk had gezegd dat ik het geloof even uit mijn leven had geduwd.
Gelukkig zijn er ook mensen die me in mijn zoektocht steunen. Ik ben vorig jaar een galerie en werkplaats begonnen in een oude smederij aan de haven van Urk. Ook dat was een zoektocht, inhoudelijk en financieel. Ik wilde verschillende kanten van de kunst uit Urk laten zien, de ene richting conservatief, de andere moderner. Het werd gewaardeerd. Ik heb nu steun gekregen vanuit de gemeente en een particulier Urker fonds. Dat geeft veel energie. Dit biedt mij de mogelijkheid nu om langzaam weer de ruimte te creëren voor nieuwe impulsen.