De dag van de Verveling

De week van de Verbeelding 26 mei t/m 1 juni
De dag van de Verveling

door Odette Breijinck

Er was eens een vrouw die op jonge leeftijd weduwe werd en achter bleef met vijf jonge kinderen in de leeftijd van 6 tot 13 jaar. De dood zette een dikke streep door het gedroomde leven van haar en haar man. Een verdrietige weg lag in het verschiet, een weg zonder man, maar met die vijf kinderen. Aanvankelijk drukte de grauwe sluier zwaar op het gezin en overheerste het verdriet. We schrijven de jaren '60. De verwachte maatschappelijke status die het beroep van haar man met zich mee zou hebben gebracht (register accountant) werd afgelegd en de maatschappelijke status bijgesteld. Na enige tijd hervindt de vrouw haar weg en voedt, zo goed en zo kwaad als het gaat, haar kinderen op tot volwassen mannen en vrouwen. Natuurlijk gingen er dingen mis, maar over het algemeen verloopt het familieleven harmonieus. Een voor een verlaten de kinderen het ouderlijk huis en gaan studeren en werken. Ze zoeken en vinden een plaats in de maatschappij. De moeder verhuist van de notabele woning naar een eengezinswoning in een vinexwijk. 

Gedurende de opvoeding van de kinderen bleef ze altijd vasthouden aan haar hobby's, muziek en sport. Een vaste avond in de week naar pianoles, om de week naar de thuiswedstrijd van de locale voetbalclub. Geen uitzondering, geen discussie. De kinderen hadden daar wel eens last van; een moeder die naar les ging en de oudste die voor het avondeten moest zorgen. De huishoudelijke taken werden verdeeld onder de kinderen zodat moeder haar handen en hoofd vrij had voor muziek en sport. Maar ook de kinderen werden uitgedaagd een activiteit buitenshuis te kiezen: voetbal, dansen, paardrijden en pianospelen. 

Eenmaal alleen in haar nieuwe woonplaats, het huurhuis in de vinexwijk, gaat ze op zoek naar gezellige cursussen. Ze sluit zich aan bij diverse creatieve bezigheden en vindt haar haar weg opnieuw. Pianospelen doet ze niet meer; schilderen, Tiffany en poppenhuizen zijn nu haar favorieten en met de vele sportzenders op de televisie kan ze kijken wat ze wil, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. 

Op donderdag was het altijd Tiffany-dag; ze was 82 en ging ook die dag weer naar haar clubje. Zaterdag kwam een telefoontje: ik voel me niet lekker. Zondagavond overleed ze, tijdens de uitzending van haar lievelingsprogramma Studio Sport. Ze had zich in haar hele leven niet één dag verveeld. 

Er was eens een vrouw die op jonge leeftijd een relatie kreeg met een wat oudere man en ze kregen vier kinderen. Uit een eerdere relatie had de vrouw al twee zonen. De man en vrouw werkten hard. Aanvankelijk nam oma, de moeder van de vrouw, een deel van de opvoeding van de kinderen voor haar rekening, zodat moeder kon werken. In die voorschoolse tijd was oma een soort moederfiguur. De relatie tussen de man en de vrouw was niet onder een gelukkig gesternte geboren en er werd vaak ruzie gemaakt in aanwezigheid van de kinderen. Ondanks het harde werken was er sprake van armoede in het gezin. Er was nooit geld voor een uitje, een hobby, of een lekkere maaltijd. Een enkel gebakje werd door de vrouw in aanwezigheid van de kinderen door haar alleen verorberd. Op het moment dat de man ongeneeslijk ziek bleek, besloten ze te trouwen, zodat de vrouw aanspraak kon maken op overheidssteun (AOW). Naar zijn overlijden hernam de vrouw haar werk in de winkel. Toen alle kinderen uit huis waren deed zich de gelegenheid voor op grond van regels voor familie-hereniging een huurhuis in Flevoland te betrekken. Ze kon nu haar rol als oma voor haar kleinkinderen vervullen en genoot daar van. 

Toen zij met pensioen ging, viel ze in het grote zwarte gat. Haar rol als oma nam ze iets te strikt op en soms vervulde ze meer de rol van moeder dan van oma. Dit werd uitgesproken en ze verzuurde, niet in staat een positieve vingerwijzing op te pakken. Ze voelde zich eenzaam, onbegrepen en alleen. Ze had nooit geleerd iets voor zichzelf te doen, nooit de kans gekregen voor de lol een boek te lezen of een sport te beoefenen. Op 73 jarige leeftijd overleed ze na een lange periode met ziekten en kwalen. Op haar grafsteen zou haar lijfspreuk kunnen staan: hoe komt de dag toch om?  

De moraal van dit verhaal: de ene vrouw is mijn moeder, de andere mijn schoonmoeder. Voldoening en verveling liggen dicht bij elkaar.